Biyoteknik mücadele, tarım alanlarında kullanılmasının birçok avantajı olan, hasada zarar veren böcek ve güve gibi organizmaların yok edilmesini sağlayan bir yöntemdir. Bu yöntem hem başarısı hem kullanım kolaylığı hem de uygun fiyatlı olmasıyla çiftçiler tarafından en çok tercih edilen zararlı mücadele biçimlerinin başında gelir.
Biyoteknik mücadelede en önemli araç feromon tuzaklarıdır. Bu tuzaklar sayesinde yalnızca ürüne zarar veren canlıların yakalanması sağlanır. Bu da ürüne fayda sağlayan ya da zarar vermeyen canlılığın korunurken, yalnızca hedef canlının yok edilmesini beraberinde getirir. Bu yazımızda “biyoteknik mücadele nedir ve yöntemleri nelerdir?” sorularını detaylarıyla birlikte ele alacağız.
Biyoteknik Mücadele Nedir?
Biyoteknik mücadele, hasada zarar veren canlıların biyolojik ve fizyolojik davranış özellikleri üzerinde etkili olarak barınma, beslenme ve çiftleşme gibi özelliklerini bozma yöntemine verilen isimdir.
Bu yöntemin çiftçiler açısından birçok avantajı vardır. En önemli avantajı ise diğer yöntemlerin aksine büyük oranda spesifik bir canlıya yönelik olarak kullanılabilmesidir. Özellikle tarım arazilerindeki faydalı ya da herhangi bir zararı olmayan canlılara yan etkisi olmaması nedeniyle tercih edilir. Hedef dışı organizmaların yaşamlarına devam etmesi, hasadın daha kaliteli olmasına yardımcı olur.
Bu yöntemin bir diğer avantajı ise karmaşık ve pahalı makinelere ihtiyaç olmamasıdır. Basit bir şekilde, tüm üreticiler tarafından rahatlıkla uygulanabilir bu yöntemin uygulama etkinliği de uzun sürer.
Biyoteknik mücadele yöntemlerinin en önemli avantajları ise şöyle sıralanabilir;
- Uygulamanın yüksek başarı oranıyla uzun süre kullanılabilmesi,
- Çevre ve ekoloji dostu bir yöntem olması,
- Organik tarımda kullanılan etkili yöntemlerden biri olması,
- Entegre mücadele stratejilerinde yüksek bir uyuma sahip olması,
- Kullanım sonrasında herhangi bir kalıntı bırakmaması,
- İnsan sağlığını tehdit eden herhangi bir kimyasal barındırmaması,
- Karmaşık makinelere ihtiyaç duymadan, basit bir kullanım sunması,
- Tekrar kullanılabilir olması,
- Muhafazasının ve taşınmasının kolay olması,
- Tuzak sistemlerinde başarının rahatlıkla ölçümlendirilebilmesi.
Zararlılarla mücadelede tuzak sistemlerinin feromon yayıcı ömrü bir süre sonra tamamlanır. Bunun sonrasında ise tuzağın kalan aksamları yeni feromonlar eklenerek kullanılmaya devam eder. Bu da zararlılarla mücadele açısından üreticilere büyük avantajlar sağlar. Tüm bunlar arasında belki de en önemlisi bu yöntemlerin bitki sağlığını olumsuz şekilde etkileyecek hiçbir kalıntı bırakmamasıdır.
Biyoteknik Mücadele Yöntemleri Nelerdir?
Bu mücadele biçiminde özellikle feromon tuzakları en çok kullanılan yöntemdir. Funnel tipi feromon tuzağı, su tuzağı, delta tuzak ve İskandinav tipi tuzak en çok tercih edilen seçenekler arasında yer alır. Ayrıca yapışkan tuzak seçenekleri de zararlıya bağlı olarak büyük avantajlar sağlar.
Bu yöntemlerde, dişi böceklerin çiftleşmek için çıkardıkları koku taklit edilir. Her böceğin kendine özel bir kokusu olduğu için diğer faydalı ya da zararsız böcekler tuzağa yakalanmazlar. Örnek vermek gerekirse Akdeniz meyve sineği kokusu üreticiler için son derece faydalı olan uğur böceklerini cezbetmeyecektir.
Feromon tuzaklarının tarımsal mücadelede kullanılması görece olarak yeni bir yöntem kabul edilebilir. Türlere özgü şekilde feromonların sentezlenmesi sonrasında üretim farklı şekillerde olabilir. Kimi zaman yayıcılarla belirli miktarlarda emdirilmiş feromonlar kimi zaman ise kapsül şeklindedir.
Zararlılarla mücadelede feromonların kullanılması genellikle üç yöntemi kapsar. Bunlar izleme, çiftleşmeyi engelleme ve kitlesel yakalamadır.
İzleme aşamasında, üretici ürüne zarar verme potansiyeli olan böceklerin bölgedeki popülasyonlarını takip eder. Düzenli aralıklarla takip edilen tuzaklara ne kadar ergin böcek yakalandığı izlenir. Bu sayede mücadele yönteminin şiddeti de bu verilere göre ayarlanır.
İkinci yöntemde ise çiftleşmeyi engellemedir. Mating disruption olarak adlandırılan bu aşamada türe özgü olarak feromonlar daha önceden belirlenmiş bölgelere tuzaklarla yerleştirilir. Bunun sonucu olarak zararlı organizmaların çiftleşmesi de engellenmiş olur. Çiftleşmenin engellenmesi üremenin yavaşlamasını hatta durmasını sağlar.
Son yöntem ise kitlesel yakalamadır. Kitlesel yakalama yönteminde amaç tarımsal bölgelerde belirli yoğunlukla yerleştirilen cezbedici tuzaklar sayesinde zararlıların kitlesel biçimde yakalanması ve sayılarının azaltılmasıdır.
Biyoteknik mücadele araçları sayesinde üreticiler toprakta ve hasatta kalıntı bırakmayan, başarılı ve maliyeti düşük yöntemlere sahip olurlar. Bu yöntemlerin kullanılması, kimyasal ilaçlamaya oranla çok daha avantajlıdır. Kapar Organik’in zararlılarla mücadele kapsamında ürettiği feromon tuzakları, yapışkan tuzaklar, rulo tuzaklar ve çevre sağlığı ürünlerini inceleyerek, hasadınıza yönelik zarar verebilecek organizmalara karşı en doğru yöntemi tercih edebilirsiniz.
