Gal arısı, kestane bitkisi için en zararlı haşere türlerinden biridir. Anavatanı Çin’dir. Ormanlık alanlardaki kestane ağaçlarında görülür. Bu tür, kestanenin en tahripkâr zararlısıdır. Ormanlık alanlardaki kestane ağaçlarına zarar verir. Uçak, aşı kalemi, fidan, insan, taşıma araçları ile taşınır.
Gal arısı, bilimsel adıyla Cynipoidea türüne karşı kimyasal mücadele çok başarılı değildir. Biyoteknik mücadele yöntemi daha etkilidir. Sarı yapışkan tuzaklar mayıs sonu, haziran başında orman alanlarına asılır. Arının tuzaklara yapışması ile kestane ağaçlarına yumurta bırakması önlenir. Bu yöntemle ülkemiz için büyük öneme sahip kestane ağaçlarının korunması amaçlanır.
Gal Arısı Nedir?
Gal arısı, gal adı verilen oluşumlara neden olan, aynı zamanda bitkilerin dokularında tümsek ya yumru şeklinde anormal büyüklükler oluşturan küçük bir arı türü olarak bilinmektedir. Bu zararlı özellikle kestane ağaçlarında görülür ve çok büyük tahribatlara neden olur.
Kestane gal arısı, günümüzde kestane üreticileri için ciddi bir tehdit haline gelmiştir. Bu arıların yaşam alanları ağaçların yaprakları, sürgün ve tomurcuklarıdır. Arılar buralara yumurtalarını bırakır ve yumurtadan çıkan larvalar ağaçların dokularında gal oluşumuna neden olur. Gal oluşumu, ağacın yaprak ve sürgünlerinde deformasyona neden olarak fotosentezi engeller. Bu da ağacın genel sağlığını zayıflatır.
Bu tahribat sonucu ağaçların büyümesi yavaşlar, ürünlerin verimi düşer, bu durum da ağacın tamamen kurumasına sebep olur. Tüm bu etkenler sonucunda ağaç genel gelişimini tamamlayamaz, ağacın ürün verebilme kapasitesi azalır.
Kestane ağaçlarının gal arısının tahribatına uğraması sonucunda ağaçların çiçeklenme ve meyve verme süreçleri bozulur. Bu da kestane üretiminde ciddi kayıplara neden olur.
Bu zararlının tahribatına uğrayan ağaçlar, diğer hastalıklara karşı savunmasız hale gelir. Bu durum da ağaçların uzun vadede kurumasına, dolayısıyla da ekonomik değerini yitirmesine zemim hazırlar.
Aynı zamanda bu arı türünün yoğun olduğu bölgelerde biyolojik çeşitlilik de olumsuz etkilenir. Orman alanlarında sağlıklı ağaçların bulunmaması diğer canlı türlerinin yaşam alanlarının bozulmasına yol açar.
Gal arısı, orman ekosistemlerinde de ciddi bir soruna neden olmaktadır. Bu nedenlerle orman zararlılarıyla mücadele büyük bir önem taşımaktadır.
Gal Arısı Tuzağı
Gal arısı, yaz aylarında ortaya çıkar ve birkaç gün içerisinde yumurtalarını bırakır. Kestane yapraklarında galler (ur) oluşturur. Galler oluşumu fotosentez alanını ve meyve üretimini azaltır. Bu tür %80 oranında ürün kaybına neden olur. Ormanlık alanlardaki kestane ağaçlarına büyük zarar verir.
Yaz aylarında ortaya çıkan bir türdür. Ergin arılar yumurtalarını kestane ağacı yapraklarına bırakır. Yaprak dokusuna bırakılan yumurta bitkinin hormonal dengesini değiştirir. Bu etki gal oluşumunu tetikler. Kestane ağaçlarında büyük tahribata neden olur.
Bu türle mücadelede kullanılan diğer yöntemler şunlardır:
Gal arısının verdiği zararlar şunlardır:
- Bitki dokusuna zarar verir, büyüme ve gelişmeyi engeller.
- Gal istilaları bitkilerin yaprak ve dallarını zayıflatır. Bitkilerin ölümüne sebep olur.
- Verim ve ekonomik kayıplara neden olur.
Bu arı türüyle yapılan mücadele yöntemlerinden en etkilisi karantina yöntemidir. Bitki ve ağaçların hasar gören kısmı kesilmelidir.
Doğal düşmanlar kullanılır. Biyolojik mücadelede popülasyonunun kontrol altına alınması amaçlanır.
İnsektisitler kullanılarak popülasyon azaltılır. Ağır bir pestisit olan insektisitler çevresel etkileri nedeniyle tercih edilmez. Kimyasal mücadelede başarılı sonuçlar elde edilmez.
Dayanıklı bitki türlerinin tercih edilmesi gal arısının etkilerini azaltır.
Ülkemiz, kestane ormanları bakımından önemli bir yere sahiptir. Bu tür; ağaçların gelişimini, büyümesini ve meyve üretimini etkiler. Ülke ekonomisinin zarar görmesine neden olur.
Gal Arısı Nasıl Yok Edilir?
Gal arısı tuzağı, bu türle mücadelede kullanılan yöntemlerden biridir.
Bu türle mücadelede kullanılan tuzaklar şunlardır:
- Yapışkan tuzaklar
Sarı yapışkan tuzaklar kullanılır. Bu tuzaklar gal arılarının uçuş yönüne doğru asılır. Böceğin tuzağa çekilmesi sağlanır.
Avantajları:
- Hem gal arıları hem de diğer zararlı türler için etkilidir.
- Uygulaması kolaydır.
- Maliyeti düşüktür, ekonomik bir mücadele yöntemidir.
- Kimyasal içermez, organik tarımda kullanılır.
Bu mücadele türü, popülasyon takibi ve kontrolünde hızlı sonuç verir.
Gal arılarının çiftleşme davranışlarını hedef alır. Dişi arının salgıladığı çiftleşme feromonlarını taklit eder. Bu feromonlar erkek arıları tuzağa çeker.
Avantajları:
- Diğer böceklere zarar vermez.
- Çevre dostudur.
- Kimyasal kullanımını azaltır, ekolojik dengeyi korur.
Bu tuzak, arı popülasyonunu azaltmada etkili bir yöntemdir.
Gal Arısı ile Mücadele
Ormanlık alanlarında, özellikle kestane ağaçları üzerinde önemli tahribatlara neden olan bu canlı türüyle mücadele oldukça büyük önem taşımaktadır. Çünkü bu tür, kestane ağaçlarına verdiği tahribatla ağaçlarda verimin düşmesine, dolayısıyla da ekonomik kayıplara neden olur.
Gal arısı zararlısıyla mücadelede en etkili yöntem zararlının erken teşhisi ve koordineli bir müdahaledir. Bu türle mücadele ederken hem biyolojik hem de kültürel yöntemlerin bir arada kullanılması mücadelenin etkisi bakımından önemlidir. Biyolojik yöntemlerde gal arısı düşmanı kullanımı, popülasyonun kontrol altına alınmasında etkilidir.
Gal zararlısıyla mücadelede bilinçlendirme çalışması yapılması, bu çalışmaların da profesyonel ekiplerle yürütülmesi önem taşımaktadır.
Gal arısı türüyle mücadele, ekosistemin korunması açısından da önemlidir. Aynı zamanda mücadelede kimyasal kullanımından kaçınılmalıdır. Böylece hem kestane ağaçları verimli bir şekilde korunur hem de orman ekosistemleri sürdürülebilir bir hale gelir.